MS'te Yapay Zeka ile Keşfedilen İki Yeni Biyolojik Alt Tip: Kişiselleştirilmiş Tedavi Ufukta
Dünyada milyonlarca kişiyi etkileyen multiple skleroz, yani MS hastalığı, uzun süredir dış belirtilere bakılarak tedavi ediliyordu. Ama bu yaklaşım her zaman tam isabet etmiyordu. Neden mi? Çünkü her hastanın içindeki biyolojik süreç farklı olabiliyordu.
University College London önderliğinde yapılan yeni bir araştırma, işleri değiştirebilir gibi duruyor. Yaklaşık 600 hastayı inceleyen ekip, yapay zeka yardımıyla hastalığın iki ayrı yol izlediğini buldu.
Heyecan verici.
Araştırmacılar, sinir hücre hasarını gösteren sNfL protein seviyelerini (yani kanda sinir yıkımı işaretçisini) beyin taramalarıyla birleştirdi. SuStaIn denen bir yapay zeka modeli bu verileri karıştırıp analiz etti, ortaya iki alt tip çıktı.
İlkinde, erken sNfL artışı var. Sinir hasarı başlarda hızla yükseliyor, beyin belirli bölgelerinde ciddi zarar veriyor. Bu daha agresif bir seyir demek, acaba hastalar daha hızlı mı kötüleşecek diye düşündürtüyor insanı.
Diğerinde ise işler yavaş. Beyin yapısı değişiyor ama protein seviyesi geç yükseliyor, sessizce ilerliyor hastalık.
UCL liderliğinde yürütülen çalışma, 600'den fazla MS hastasının verilerini inceledi. Yapay zeka destekli analiz, sNfL biomarker ve MRI taramalarını birleştirerek iki biyolojik alt tipi tanımladı.
Bu keşif ne değiştiriyor? Doktorlar artık hangi hastanın hangi riskte olduğunu erkenden görebilecek. Agresif türe güçlü ilaçlar hemen başlanabilirken, yavaş olana sinir koruyucu tedaviler verilebilir. Henüz kalıcı hasar olmadan müdahale şansı doğuyor.
MS tedavisi artık kişiye özel hale gelebilir, yapay zeka sayesinde hastalık seyri öngörülebiliyor.
Gelişmeleri haberdata.com’u takip ve sosyal medya hesaplarını takip ederek güncel bilgilere ulaşabilirsiniz.
Araştırmacılar umutlu. Bu adım, MS'in sadece belirtilere göre değil, gerçek biyolojik değişime göre yönetilmesini sağlayacak. Milyonlarca hasta için yeni bir dönem başlıyor belki.
sNfL: Kanda ölçülen, sinir hücre yıkımını gösteren bir protein seviyesi (neurofilament light chain). SuStaIn: Yapay zeka tabanlı bir model, hastalık alt tiplerini ve evrelerini belirliyor.
#MS #MultiplSkleroz #YapayZeka #KişiselleştirilmişTedavi #SağlıkHaberleri